Gotowi do startu? Przed decyzją o żłobku i przedszkolu

Kiedy jako rodzice stajemy przed wyborem żłobka lub przedszkola, w naszych głowach pojawiają się setki pytań. Niezależnie od wieku dziecka może nam się wydawać, że to za wcześnie. Jednocześnie chcemy, by się rozwijało, poznawało nowe miejsca, uczyło się nawiązywać relacje z osobami spoza rodziny. Ta decyzja powinna być przemyślana. 

Warto się zastanowić, czego oczekujemy od nauczycieli, jak wyobrażamy sobie klimat i atmosferę dobrej placówki. Możemy podpytać znajomych, którzy już przez to przechodzili, jednak nie przywiązujmy się za bardzo do ich opinii. Trudne początki czyjegoś dziecka nie muszą oznaczać, że w naszym przypadku będzie tak samo. Może to banał, ale naprawdę każde dziecko to inna historia, więc w naszej rodzinie może zrealizować się całkowicie odmienny scenariusz. Rozwój społeczny nie powinien polegać na pozostawieniu osamotnionego dziecka w obcym miejscu. Nie możemy oczekiwać, że pośród obcych ludzi, w nieznanej przestrzeni od razu będzie czuło się dobrze. Jeśli wychowawca mówi: „popłacze, popłacze i przestanie”, a następnie wyjmuje szlochające dziecko z rąk rodzica i zamyka drzwi, powinniśmy się mocno zastanowić, czy łamiąc dziecko, ułatwiamy mu wejście w nową rzeczywistość. Czy chcemy, żeby w takim towarzystwie zostawał nasz kilkulatek? Dobrze jest pozwolić, aby adaptacja trwała tyle, ile potrzebuje tego mały człowiek. Stopniowo zapoznawać go z miejscem i nowymi opiekunami. Jeśli wybrana przez nas placówka tego nie oferuje, można samemu zaproponować zorganizowanie wspólnej zabawy z nowymi kolegami lub poszukać w swojej okolicy zajęć dla rodziców z dziećmi, gdzie maluchy oswajają się z byciem w grupie. Dzięki takim krokom rozpoczęcie chodzenia do żłobka czy przedszkola może być dużo łatwiejsze.

Trudności:

  • Choroby: najczęściej podnoszony argument w tego typu rozważaniach. Żłobek czy przedszkole to środowisko pełne różnych zarazków, jeszcze nieznanych organizmowi dziecka. Jego układ odpornościowy – przynajmniej w pierwszych tygodniach czy miesiącach – nie jest jeszcze na tyle wykształcony, aby sprawnie radzić sobie z infekcjami. Dlatego może się okazać, że często będziemy musieli zostawać z dzieckiem w domu. 
  • Naruszenie poczucia bezpieczeństwa: dziecko, które dotąd spędzało niemal cały czas w obecności mamy czy taty, może poczuć się zagrożone zmianą środowiska. Trzeba pamiętać, że sam fakt, w jakim wieku jest dziecko, nie przesądza automatycznie, czy będzie potrafiło poradzić sobie spokojnie z oddzieleniem od głównego opiekuna.
  • Niepewność dziecka: wynikająca z nowych sytuacji, nowego miejsca i nowych zasad. Nawet dość samodzielny w domu maluch, kiedy znajdzie się w nowym otoczeniu i bez mamy obecnej na każde zawołanie, może poczuć się niepewnie i rezygnować z samodzielnych prób np. ubierania się czy jedzenia. 
  • Trudności komunikacyjne: do żłobka, zgodnie z ustawą O opiece nad dziećmi do lat 3, można zapisywać dzieci w wieku około 5 miesięcy. Warto jednak pamiętać, że w pierwszym roku życia dziecko znajduje się w fazie przedjęzykowej. Pierwsze słowa, które mają znaczenie i są zgodne z kontekstem, pojawiają się dopiero w drugim roku życia. Z tego powodu zarówno opiekunowie w żłobku, jak i dziecko mogą mieć trudność z porozumieniem się. Podobny problem mogą mieć przedszkolaki, ponieważ w wieku 3 lat (kiedy większość dzieci zaczyna przedszkole) często dopiero zaczynają składać pierwsze zdania. Nauka opanowania prawidłowej wymowy niektórych głosek trwa nawet do siódmego roku życia. Z rodzicami czy rodzeństwem maluchy mają zazwyczaj wypracowany „kombinowany” język komunikacji. Łączy on pewne określenia, zawołania i pokazywanie na migi. W pierwszych dniach czy tygodniach w przedszkolu lub żłobku ten brak płynności i trudność w porozumieniu się dziecka z opiekunem może mocno blokować i nawet wzbudzać lęk przed zostaniem w placówce.

Korzyści

  • Zabawa z innymi dziećmi: ma szczególnie duże znaczenie dla maluchów, które nie mają rodzeństwa. Człowiek do prawidłowego rozwoju potrzebuje innych. Przedszkole czy żłobek pozwalają dzieciom już na wczesnym etapie życia poznawać sposób funkcjonowania wśród innych ludzi. Tam właśnie uczą się, co jest moje, a co cudze, gdzie są moje granice, a gdzie granice kolegi. Pomagają sobie wzajemnie, uczą się empatii.  
  • Budowanie odporności przez kontakt z innymi patogenami: to pozytywny rezultat opisywanej wcześniej trudności. Każda rodzina ma swoją florę bakteryjną, mamy różne domowe wirusy, o których istnieniu często nawet nie wiemy. Zatem przez kontakt z innymi dziecko „aktualizuje bazę wirusów”, wytwarzając nowe przeciwciała. Po etapie pierwszych infekcji najczęściej dziecko się uodparnia i już nie reaguje chorobą na każdy kontakt z zarażoną osobą. 
  • Nauka zaufania: poprzez regularne zostawanie w żłobku czy przedszkolu dziecko uczy się ufności w stosunku do większej społeczności niż tylko najbliższa rodzina. W przyszłości pomoże mu to budować relacje z kolegami i koleżankami w innych sytuacjach społecznych. Kolejny ważny aspekt to fakt, że pozostawania w placówce to bezpieczne i krótkie rozstanie: dziecko uczy się, że to, co zostawia za sobą – dom, własny pokój, zabawki oraz ludzie, którzy dotąd spędzali z nim całe dnie – wciąż są na swoim miejscu. Rozumie, że rozstanie z rodzicem nie oznacza utracenia go na zawsze. Widzi, że zmiana otoczenia na pewien czas może być dobra i ciekawa. 
  • Wczesna interwencja w przypadku nietypowych zachowań czy zaburzeń: w przedszkolach z reguły nie pracują osoby z przypadku. Na szczęście są to wykształceni pedagodzy, najczęściej dobrze znający się na swoim fachu. Ludzie oddani dzieciom, zorientowani na ich rozwój. Potrafią wyłapać, nawet w dużej grupie, pewne odchylenia od norm. Mogą zaproponować rodzicom różne formy wsparcia, kierować do specjalistów w konkretnych dziedzinach (np. zajęcia z logopedą, terapia integracji sensorycznej, obserwacja psychologiczna)

Dobrze jest oswoić się z myślą, że możemy napotkać trudności. Żadna z nich nie musi wykluczać posłania dziecka do placówki. Może być sygnałem, że jest jeszcze za wcześnie lub wskazówką, na co powinniśmy zwrócić uwagę. Podobnie z pozytywnymi efektami – nie powinny nam przesłonić rzeczywistych potrzeb naszego dziecka. Umiejętność zabawy z innymi możemy osiągnąć także poprzez inne formy interakcji z rówieśnikami niż chodzenie do żłobka, jeśli okaże się, że dziecko nie jest jeszcze gotowe na tę formę opieki.

Mam nadzieję, że powyższe zestawienie plusów i minusów ułatwi Wam podjęcie najlepszej decyzji dla Waszej rodziny. 


Źródła:

https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/viewFile/20264/15919

https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/opieka-nad-dziecmi-w-wieku-do-lat-3-17688988

Konsultacja merytoryczna

Anna Florek – Psycholog, nauczyciel dyplomowany, od 1990 r. dyrektorka Społecznego Przedszkola Integracyjnego Fundacji CZAS DZIECIŃSTWA. Autorka programu edukacyjno-wychowawczego przedszkola „Dziecko w grupie”.

Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Może cię zainteresować

Więcej artykułów

POZOSTAŁE TEMATY

Newsletter

Administratorem Pana/Pani danych osobowych, zamieszczonych w formularzu powyżej jest Fundacja Action-Life ul. Jodłowa 23B 02-907 Warszawa (dalej „Administrator”).

Z Administratorem można się skontaktować za pomocą adresu e-mail: kontakt@fundacjaactionlife.pl.

Pani/Pana dane osobowe będą przetwarzane w celu dążenia do zapisu do newslettera prowadzonego przez Administratora.

Ponadto informujemy, że przysługuje Pani/Panu szereg praw wynikających z RODO, a w szczególności prawo do wniesienia sprzeciwu na działania Administratora.

Więcej informacji o prawach, które Pani/Panu przysługują oraz o sposobach przetwarzania można znaleźć w polityce prywatności.

Informujemy, iż korzystamy z plików cookies, które umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie i utrzymanie strony.

Za Państwa zgodą wykorzystujemy marketingowe pliki cookies tj. korzystamy z informacji zapisanych za ich pomocą na Państwa urządzeniach końcowych (np. laptopie, tablecie i telefonie), w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie.

Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej (więcej informacji o tym w Polityce prywatności).

Klikając przycisk „wchodzę” wyrażają Państwo zgodę na przetwarzanie przez wszystkoorodzinie.pl danych, zbieranych za pomocą marketingowych plików cookies do celów wskazanych powyżej. W dowolnym momencie mogą Państwo wycofać zgodę. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem. Więcej informacji o prawach, które Państwu przysługują oraz sposobach przetwarzania danych znajduje się w Polityce prywatności.

View more
Wyrażam zgodę
Nie wyrażam zgody